مشاكل الهرمونات
هى عبارة عن خلل بيحصل فى الهرمونات المسؤولة عن الخصوبة و ده بيأثر على الخصية و انتاجها للحيوانات المنوية من ناحية العدد أو التشوهات أو هيسبب ضعف فى الحركة، ده غير تأثيرها على القدرة الجنسية فهنلاقيها كمان بتأثر على الانتصاب و الرغبة الجنسية بسبب تأثير الخلل الهرموني على هرمون الذكورة.
و تعالوا دلوقتى نعرف ايه هى الهرمونات اللى بتسبب نقص أو انعدام في الحيوانات المنوية، سواء الهرمونات اللى بتتحكم فى انتاج الحيوانات المنوية او الهرمونات اللى بتأثر على عدد الحيوانات المنوية، و ازاى كمان بتأثر على القدرة الجنسية.
هرمونات الغده النخامية
دى غده موجوده فى الدماغ و بتكون مسؤوله عن افراز 3 هرمونات و هما:
و خلينا نتكلم الاول عن هرمون FSH – LH: لان دول من اهم الهرمونات اللى بسببهم بيحصل البلوغ، و هما كمان السبب فى انتاج الخصية للحيوانات المنوية، و هنعرف كل ده بالتفصيل دلوقتى.
كيف تعمل هرمونات FSH – LH
الغده النخامية وقت البلوغ بتفرز هرمون FSH – LH و بعدين الهرمونات دى تبدء تمشى فى الدم و تروح للخصية:
بيروح لخلايا ليدنج فتبدء الخلية تطلع هرمون الذكوره و من هنا تبدء تظهر علامات البلوغ.
بيروح لخلايا سرتولى و بعدين يتنقل للخلايا المنوية فتبدأ الخصية تنتج الحيوانات المنوية، و من هنا بيكون عندنا قدرة على الانجاب.
مشاكل الغده النخامية
ولو حصل مشكلة للغده النخامية و ماشتغلتش، فده معناه ان مش هيكون فى انتاج لهرمون FSH – LH و هنلاقى نسبته قليله جدا، و هنا هنلاقى:
- ان الخصية مش شغاله و مش بتنتج حيوانات منوية هيسبب انعدام فى عدد الحيوانات المنوية
- هيكون كمان فى نقص فى انتاج هرمون الذكوره، و ده هيسبب فشل فى البلوغ
- ده غير انه هيسبب ضعف فى الانتصاب و فى الرغبة الجنسية
العلاج هنا عشان يجيب نتيجة لازم نبدأ فيه بدرى فى سن صغير، و العلاج ده للاسف هيكون علاج هرمونى هنفضل ماشين عليه على طول عشان نعوض نقص هرمون FSH – LH و تفضل الخصية شغاله بشكل طبيعى.
الفرق بين نقص وزيادة FSH – LH
و هنا لازم نفرق بين حاجتين، و هما نقص و زيادة نسبة هرمون FSH – LH:
ده هيبقى خلل هرمونى و لسه متكلمين عنه بالتفصيل.
فده معناه ان المشكله هنا مش خلل هرمونى، المشكله هنا هتكون فى الخصية نفسها سواء كان فيها فشل وظيفى و مش قادره تنتج حيوانات منوية، او ان هى بتنتج حيوانات منوية بس بنسبة اقل من الطبيعى، او ان الخصية فى اجزاء منها مفيهاش بؤر او خلايا منوية و هنا بردو هيكون انتاجها قليل، و عشان الغده النخامية تحفز الخصية انها تشتغل اكتر و تنتج حيوانات منويه اكتر فهى بتفرز هرمون FSH – LH بكميات اكبر من الطبيعى عشان تنشط الخصية و هنا مينفعش ناخد علاج ننزل بيه هرمون FSH – LH لان كده هنكون بنموت الحيوانات المنوية و بنوقف خالص انتاج الخصية للحيوانات المنوية.
هرمون البرولاكتين
و ده عكس هرمون FSH – LH، بمعنى ان كل ما كانت نسبته قليله كل ما كان وضع الخصية و باقى الهرمونات طبيعى، لان هرمون البرولاكتين لو لقينا ارتفاع شديد جدا فى نسبته ده هيسبب:
أضرار ارتفاع البرولاكتين:
- اما نقص فى هرمون FSH – LH، و بكده هيقف او يقل انتاج الخصية للحيوانات المنوية، لاننا قولنا ان هرمون FSH – LH هما المسؤولين عن نشاط الخصية و انتاجها للحيوانات المنوية
- او انه هيأثر على الخصية بشكل مباشر و يوقف او يقلل انتاجها للحيوانات المنوية و ده هيقلل فرص ان يحصل حمل طبيعى
- ده غير انه هيسبب نقص فى نسبة هرمون الذكوره و ده هيسبب ضعف فى الرغبه الجنسية و كمان ضعف فى الانتصاب
- و الضعف ده هيقلل العلاقة الجنسية، و لان مفيش علاقة جنسية فده برضو هيسبب تأخر انجاب
- و كمان هيزود من نمو انسجة الصدر و ده هيسبب تثدى
العلاج:
و بالنسبة للعلاج هنا لازم نبدأ بعلاج السبب الاول اللى خلى عندنا زياده فى هرمون البرولاكتين، فمثلا لو كان السبب فى اننا بناخد ادويه معينه هى اللى اتسببت فى زيادة نسبة الهرمون وقتها ممكن اننا نغير الادوية دى لو امكن، او لو مقدرناش اننا نغيرها وقتها هناخد علاج نقلل بيه نسبة هرمون البرولاكتين.
و فترة العلاج بتكون من 3 – 6 شهور على حسب نسبة الهرمون و بعد العلاج عدد الحيوانات المنويه هيرجع طبيعى و العلاقة الجنسية مش هيكون فيها مشكله و كده هيكون عندنا فرصه كبيره ان يحصل حمل طبيعى.
و هنا لازم نتابع نسبة هرمون البرولاكتين خصوصاّ لو كنا لسه مستمرين على الادوية اللى اتسببت فى زيادته، عشان نسبته متزدش مره تانية.
طيب ليه ممكن يحصل خلل فى هرمونات الغده النخامية
العيوب الخلقية
لو فيه فى الغده النخامية عيب خلقى اتسبب فى انها مأنتجتش اصلا هرمون FSH – LH و البرولاكتين
الأورام الحميدة
لو عندنا ورم حميد فى الغده النخامية، و ده هيزود الخلايا اللى بتنتج هرمون البرولاكتين و بكده نسبته هتزيد، و هيقل بسبب زيادته هرمون FSH – LH
خلل الغده الدرقية
لو عندنا خلل فى الغده الدرقية.
التهاب المخ
لو فى التهاب فى المخ.
حقن هرمون الذكورة
لو بنحقن نفسنا بهرمون الذكوره عشان نزود العضلات، ده هيحول هرمون الذكوره لهرمون انوثه و ده هياثر على نسبة هرمون FSH – LH.
أمراض أخرى
لو عندنا امراض فى الكبد او الكلى.
لو عندنا اى اضطرابات نفسية و بناخد بسببها مهدئات، لان المهدئات هتزود من انتاج هرمون الدوبامين وده هيسبب زياده فى هرمون البرولاكتين و نفص فى هرمون FSH – LH، و هنا بمجرد ما نوقف المهدئات هترجع الهرمونات تانى لوضعها الطبيعى.
هرمون E2 او الهرمون الانثوى فى الخصية
تانى هرمون بيسبب نقص او انعدام فى الحيوانات المنوية هو هرمون E2 او الهرمون الانثوى فى الخصية
هو عباره هرمون بيتفرز فى الجسم بسبب انزيم اسمة اروماتيز، و الانزيم ده بيكون موجود فى الخصيتين او فى البروستاتا او فى الخلايا الدهنية فى الجسم كلة.
و نسبة هرمون E2 لو زادت الطبيعي هيبدء يكون ليه اضرار.
طيب ايه اللى ممكن يخلى هرمون E2 نسبته تزيد و اي هى اضراره
هرمون E2 بيزيد بسبب:
- • فرط فى نشاط انزيم الاروماتيز
- • او سمنة مفرطة
- • او خلل فى الهرمونات
- • و السبب الاخير ان هرمون E2 نسبتة تزيد هو التقدم فى السن
اما اضرار هرمون E2:
- • زياده هرمون E2، هتسبب نقص فى هرمون الذكوره
- • و نقص فى هرمون FSH – LH، وده هيسبب نقص فى عدد الحيوانات المنوية و ممكن يوصل لأنعدام، و هيسبب كمان ضعف فى حركة الحيوان المنوى
- • هييسبب كمان تثدى
- • و ضعف فى الرغبة الجنسية
علاج زيادة هرمون E2
علاج السمنة
والعلاج هنا هيكون على حسب السبب، فالو كان السبب فى زيادة هرمون E2 هو السمنة وقتها لازم اننا نخس الاول.
و هنا فى نقطة مهمه لازم نعرفها ان السمنة المفرطة خطر جدا على الخصوبة لانها ممكن تسبب مشاكل اكبر بكتير غير زياده هرمون E2، و بسبب المشاكل دى هيحصل نقص او انعدام للحيوانات المنوية و بكده هيكون فى تأخر فى الانجاب، عشان كده لازم نهتم ديما بوزننا و نبعد على قد ما نقدر عن الوجبات السريعه و الاكل اللى مليان دهون.
علاج انزيم الاروماتيز
اما لو كان السبب هو فرط فى نشاط انزيم الاروماتيز لازم وقتها ناخد علاج نقلل بيه نشاط انزيم الاروماتيز.
و خلال 3 شهور من العلاج هيرجع هرمون E2 و هرمون الذكوره لنسبتهم الطبيعية، و هترجع كمان الخصية لنشاطها الطبيعى و الرغبة الجنسية كمان مش هيكون فيها مشكله.
الغده الدرقية
لو فى خلل فى افرازات الغده الدرقية
الغده الدرقية دى غده موجوده فى الرقبة قدام الحنجرة، و الغده دى بتنتج هرمون مهم جدا لكل العمليات الحيوية زى نشاط القلب و الدوره الدموية اسمه الثيروكسين، و هنا خلل الغده الدرقية هيسبب نقص فى هرمون الثيروكسين، و بسبب النقص ده هيحصل:
أضرار نقص هرمون الثيروكسين:
- نقص او انعدام فى الحيوانات المنوية
- ضعف او انعدام فى حركة الحيوان المنوى
- زيادة نسبة التشوهات فى الحيوانات المنويه
- و نقص فى هرمون الذكوره
- و ضعف فى الانتصاب
- ده غير ان اضراره ممكن توصل لامراض فى القلب و سكتات دماغيه
طيب اى اسباب خلل الغده الدرقيه؟
- • ممكن يكون عامل وراثى
- • او فى ورم فى الغده الدرقية
- • او ورم فى الخصية
- • و كمان التقدم فى العمر بيسبب نقص فى هرمون الثيروكسين
و العلاج هنا اننا اولا نعالج السبب، و بعدين ممكن ناخد علاج هرمونى عشان نعوض بيه نقص هرمون الثيروكسين.
هرمون الذكورة فى الخصية
هرمونى الذكورة ممكن يسبب نقص او انعدام للحيوانات المنوية
الهرمون الذكرى هو الهرمون المسؤول عن حاجات كتير زى:
وظائف هرمون الذكورة
- وصولنا لمرحلة البلوغ و زيادة حجم القضيب و الخصيتين
- و بيأثر كمان على القدره الجنسية، لانه بيكون مسؤول عن تحفز انسجة القضيب، و ده اللى بيعمل انتصاب وقت العلاقه الزوجيه
- كمان بيكون مسؤل عن الرغبه الجنسيه، و الوصول للنشوه، و قوة القذف
- و كمان بيكون ليه تأثير على انتاج الخصية للحيوانات المنوية، و بكده هأثر نقص هرمون الذكوره على عدد الحيوانات المنوية
- نقص هرمون الذكوره بيسبب كمان ضعف فى حركة الحيوان المنوى و تشوهات
تأثير نقص الهرمون على العضو الذكري
و اخيراّ نقص هرمون الذكورة هيسبب كمان انكماش فى العضو الذكرى و ده هيخلينا نحس ان العضو الذكرى صغر، بس هو مصغرش هو بس حصله انكماش و بمجرد ما بنعالج نسبة هرمون الذكوره و نرجعها لمستواها الطبيعى الانكماش بيروح و بيرجع العضو لحجمه الطبيعى.
اسباب نقص هرمون الذكورة
- لو كان عندنا دوالى على الخصية من الدرجة التانية او التالته
- لو اتعرضنا لعلاج كيميائى او اشعاعى على الحوض، بسبب الاصابه بسرطان الخصيه او البروستاتا
- ولو عندنا مشاكل فى الغده النخامية
- لو عندنا سمنه مفرطة
- لو عندنا أمراض فى الكلى او الكبد
- لو عندنا ارتفاع فى ضغط الدم
- لو فى زياده فى هرمون E2
- الاصابة بفيروس نقص المناعة
- واخيرا طبيعى جدا ان يحصل نقص فى الهرمون الذكرى كل ما بنكبر فى العمر